Cách nấu xôi vò vàng ươm, dẻo mềm thơm ngon từng hạt 

Xôi vò là món ăn dân dã và thường xuất hiện trong thực đơn bữa sáng bởi sự gọn nhẹ nhưng không kém phần thơm ngon lại chắc dạ. Tùy từng sở thích mà bạn có thể lựa chọn cách nấu xôi vò theo phong cách từng miền, hoặc nấu xôi kết hợp với nguyên liệu mới lạ tạo nên một mùi vị đầy đặc biệt, “đổi gió” cho bữa ăn gia đình. Khám phá ngay bí quyết nấu món xôi vò tơi ngon, dẻo thơm qua bài viết dưới đây.

1. Nấu xôi vò theo miền Bắc và miền Nam

Xôi vò là món ăn chay thường xuyên xuất hiện trong những ngày lễ Tết và trong những mâm cỗ. Như đã giới thiệu trong công thức nấu chè hoa cau, xôi vò thường đi kèm với chè hoa cau và được gọi là xôi chè. Nét văn hóa ẩm thực này phổ biến miền Bắc hơn là ở miền Nam. Cách nấu xôi vò không khó nếu bạn thực hiện theo cách làm ngay dưới đây.

1.1. Nguyên liệu

• 300 gam gạo nếp
• 150 gam đậu xanh bóc vỏ
• 1 thìa cafe dầu ăn
• 1/4 thìa cafe muối
• 1 thìa cafe đường
• 1 thìa canh nước cốt dừa (cho xôi vò miền Nam)

1.2. Dụng cụ

• Nồi hấp, chõ đồ xôi, giá có lỗ
• Mâm rộng, muôi / đũa
• Bao tay nilon

1.3 Nấu xôi vò kiểu miền Bắc (Xôi vò mặn)

Cách nấu xôi vò miền Bắc còn gọi là cách nấu xôi vò mặn vì người miền Bắc thường không có thói quen ăn ngọt như miền Nam. Do vậy khi nấu theo kiểu này không cho đường vào trong xôi, hoặc có thì cũng chỉ một ít. Công thức nấu xôi vò chuẩn miền Bắc sẽ được thực hiện như sau:

1.3.1. Chuẩn bị nguyên liệu

Gạo và đỗ vo sạch, nhặt bỏ hạt sâu và lép. Bạn ngâm gạo nếp và đậu xanh cùng với nước trong khoảng 6-8 tiếng hoặc qua đêm. Nếu bạn không kịp ngâm có thể ngâm với nước ấm 40 – 45 độ trong khoảng 3 tiếng là được.

Sau khi ngâm, bạn sẽ đổ gạo và đỗ ra rổ cho róc nước. Nếu trời nắng có thể đem phơi gạo và đỗ dưới ánh nắng khoảng 30 – 45 phút cho ráo nước. Bạn nhớ thỉnh thoảng xóc đều để cho gạo và đỗ thật khô nước.

Để cho món ăn đỡ nhạt, bạn trộn đều mỗi phần gạo và đỗ với ½ thìa cafe muối. Lưu ý không nên cho quá nhiều muối vì xôi sẽ bị mặn.

1.3.2. Hấp chín đỗ xanh

• Sau khi đỗ róc nước, bạn cho đỗ xanh vào giá có lỗ đặt trên nồi cơm điện và cho nước vào nồi đun, hoặc cũng có thể dùng chõ đồ xôi.
• Bạn dùng thìa hoặc đũa gạt nhẹ lớp đỗ trải đều trên bề mặt. Bạn chú ý để hở lỗ thông hơi bằng cách dùng đũa chọc vài lỗ trên giá, gạt đỗ xanh để không che lấp miệng lỗ. Làm như vậy giúp hơi nước bốc lên đều, làm chín đỗ nhanh và không đọng nước.
• Bạn đun đến khi nước sôi thì sẽ hạ lửa, được 5 -10 phút thì mở nắp và gạt lại lớp đỗ xanh cho chín đều.
• Bạn sẽ đun tiếp 10 phút nữa, dùng tay bóp nhẹ hạt đỗ nếu thấy mềm và bở tắt bếp. Bạn cho đỗ ra mâm để nguội, cho đậu xanh vào máy xay sinh tố, bật nấc nhỏ nhất, xay nhuyễn. Bạn kiểm tra hạt đậu vỡ đều, mịn tơi, không bị kết vón là được.
• Nếu không có máy xay sinh tố, bạn có thể dùng cối giã hoặc dùng muôi tán cho hạt đỗ vỡ, mịn và tơi là được. Các bạn lưu ý không nên tán đỗ nát, nhuyễn quá, đỗ sẽ bị dính và quánh lại.

1.3.3. Đồ xôi

• Tiếp theo, bạn sẽ lấy ½ phần đỗ đã tán mịn trên trộn đều với gạo nếp đã để ráo nước. Sau khi thấy hạt đỗ đã bám đều trên bề mặt hạt gạo, bạn cho thêm 1 thìa dầu ăn trộn cùng để tăng thêm vị béo và ngậy cho món ăn.
• Bạn đặt lên bếp đun cách thủy khoảng 20 – 30 phút đến khi thấy hạt xôi bắt đầu mọng lên, căng bóng là được.
• Bạn đổ xôi ra mâm lớn hoặc mẹt tre rộng, dùng đũa hoặc muôi gạt đều lớp mỏng để xôi không bị ướt và nhanh nguội. Sau đó, bạn đem nốt ½ phần đỗ còn lại rắc và trộn đều cùng với xôi.
• Lúc này, món xôi vò đã hoàn thành, bạn đơm ra đĩa và mời mọi người thưởng thức nhé!

1.4. Nấu xôi vò kiểu miền Nam (Xôi vò nước cốt dừa)

Cách nấu xôi vò miền Nam còn được mọi người biết đến là cách nấu xôi vò với nước cốt dừa. Khác với miền Bắc người miền Nam thường ưa ngọt hơn, vì vậy mà khi nấu xôi người ta thường hay cho đường và nước cốt dừa. Ngoài ra nếu bạn muốn món ăn tăng thêm hương vị hấp dẫn có thể chuẩn bị lá dứa để đun nước hấp, nếu không có thì cũng không sao.

1.4.1. Chuẩn bị nguyên liệu

Bạn chuẩn bị gạo và đỗ tương tự như nấu xôi vò miền Bắc. Nếu muốn món ăn hấp dẫn hơn, bạn có thể giã nhuyễn 1 nhánh nghệ, lọc lấy nước và trộn đều với gạo khi ngâm rồi để ráo nước món xôi sẽ có màu vàng bắt mắt hơn.

Nước cốt dừa bạn có thể dùng nước cốt dừa loại hộp bán sẵn hoặc nạo cùi dừa tươi xay nhuyễn, chắt màng lọc vải và đun sôi để lấy nước cốt. Bạn có thể cho thêm lá dứa để tăng thêm hương vị cho món ăn, nguyên liệu này không bắt buộc.

1.4.2. Chế biến đỗ xanh

Bạn hấp chín đỗ xanh ở trên nồi nước đun sôi. Sau khi đỗ xanh chín, bạn trải đều đỗ xanh trên bề mặt rộng thành lớp mỏng và để nguội. Sau đó, bạn cho vào máy xay sinh tố hoặc tán đỗ vỡ đều và mịn (tương tự như nấu xôi vò miền Bắc).

Tiếp đó, bạn chia đỗ xanh làm 2 phần, một phần trộn gạo nếp cho vào đồ, một phần dùng rắc thêm trong khi ăn nếu muốn tăng mùi vị đỗ xanh.

1.4.3. Đồ xôi

• Bạn trộn đều gạo nếp với 1 phần đỗ xanh xay nhuyễn, thêm chút muối rắc đều để xôi đỡ nhạt. Nếu có lá dứa bạn xếp lá dứa rải lên trên bề mặt gạo. Bạn bắc nồi nước lên bếp, xếp chõ lên giống như đồ đậu xanh.
• Bạn hấp 25 – 30 phút, rồi mở nắp, dùng muôi xới đều xôi lên, đồng thời rải nước cốt dừa đều tay. Cần lưu ý lượng nước cốt dừa vừa đủ để xôi có độ quện vừa phải, tránh cho quá nhiều sẽ làm xôi bị nhão.
• Bạn đậy nắp lại, tiếp tục đun 7 – 10 phút là xôi chín và ngấm đều nước cốt dừa.
• Sau đó, khi xôi còn nóng, đổ xôi ra mâm hoặc đĩa rộng, bạn rắc đường và dùng bao tay trộn đều xôi với đường. Lượng đường cũng cần vừa đủ, không quá nhiều nó gây ngọt và khi nguội xôi bị cứng do đường đóng cục lại.
• Như vậy, ở bước này, khi nấu món xôi vò miền Nam thì bạn trộn thêm đường để xôi có vị ngọt đậm hơn, khác với món xôi Bắc, chỉ dùng muối và dầu ăn nên xôi có vị mặn.
• Xôi nguội dần, tơi hạt mà không dính vào nhau, dẻo và mịn. Bạn đơm xôi vào đĩa đặt lên bàn ăn rồi rắc thêm đỗ xanh đã xay nhuyễn nếu ai muốn ăn khô hơn.

2. Các công thức chế biến món xôi vò dẻo thơm 

2.1. Xôi vò sầu riêng

2.1.1. Chuẩn bị nguyên liệu

• Gạo nếp: 500gr
• Đậu xanh bóc vỏ: 300gr
• Thịt sầu riêng: 150gr 
• Gia vị: Đường cát, muối
• Bột dừa: 60gr (nước cốt dừa 90-100ml)
• Dụng cụ: Chõ hấp, nồi, bát to, đũa và găng tay thực phẩm

2.1.2. Các bước tiến hành

2.1.2.1. Sơ chế nguyên liệu

• Tương tự như phần sơ chế nguyên liệu phía trên, gạo nếp và đậu xanh đem đi vo sạch và ngâm với nước 6-8 tiếng. Sau khi ngâm xong thì bạn vớt ra rổ và để riêng từng loại ra rổ ráo nước.
• Sau khi gạo nếp ráo nước thì bạn cho vào bát, cho thêm ½ thìa cafe muối và 60gr bột dừa vào trộn đều. Nếu không dùng bột dừa mà dùng nước cốt dừa thì ở bước này chỉ cho muối vào.
• Đậu xanh mang hấp cách thủy, khi đậu chín thì bỏ ra mâm dàn đều cho nhanh nguội. Sau đó cho vào máy xay xay nhuyễn, có thể dùng cối giã hoặc muôi tán cho mịn.

2.1.2.2. Đồ xôi

• Trộn ½ chỗ đậu xanh vừa xay nhuyễn cùng với gạo nếp, cho lên vỉ hấp và dùng đũa tạo lỗ nhỏ trên bề mặt để thông hơi. Đổ lượng nước vừa đủ vào chõ hấp và đun lên, khi nước sôi cho vỉ hấp vào.
• Hấp cách thủy 15 phút thì tắt bếp và đổ xôi ra mâm, dàn đều để bay bớt hơi nóng, dùng đũa đánh tơi hạt xôi ra và cho ½ chỗ đậu xanh còn lại vào trộn đều.
• Đổ lại xôi vào chõ, nếu trên bạn không dùng bột dừa thì lúc này bạn cho nước cốt dừa đổ đều vào xôi. Hấp thêm 10 phút là được.
• Trong khi đợi xôi chín bạn cho thịt sầu riêng và 60gr đường vào bát trộn cho thịt sầu nát ra và hòa quyện cùng với đường. Đến khi xôi chín bạn cho sầu riêng vào, hấp thêm khoảng 5 phút.
• Đổ xôi ra mâm và dàn đều, dùng đũa đánh đều cho xôi tơi và hạt không dính vào nhau. 

2.1.2.3. Thưởng thức

Đơm xôi ra đĩa rồi thưởng thức. Món xôi vò sầu riêng dẻo từng hạt, hương vị ngọt bùi của dừa và cái ngậy ngậy sầu riêng kết hợp với nhau tạo nên một món ăn ngon tuyệt, giúp thực đơn bữa ăn gia đình thêm phần phong phú.

2.2. Xôi vò hành khô giòn ngon

2.2.1. Chuẩn bị nguyên liệu 

• Gạo nếp ngon: 600gr 
• Đậu xanh không vỏ/ đậu xanh vàng: 300gr 
• Củ hành tím: 5 – 10 củ
• Dầu ăn, muối ăn

2.2.2. Các bước nấu xôi 

2.2.2.1. Ngâm gạo và đậu 

• Nếp vo với nước nhiều lần, đến khi nước trong, ngâm gạo với nước xâm xấp mặt qua đêm hoặc ít nhất 6 – 8 tiếng. 
• Đậu xanh cà vo sạch đến khi nước trong là được và ngâm với nước lạnh ít nhất 4 tiếng hoặc nước ấm 2 tiếng trước khi nấu. 

2.2.2.2. Hấp và xay đậu xanh 

• Đậu xanh sau khi ngâm, xả với nước sạch rồi cho vào rổ để thật ráo nước. 
• Cho đậu xanh vào xửng hấp, hấp đến khi đậu chín mềm. 
• Trong lúc hấp 5 – 7 phút mở nắp 1 lần để xả hơi nước, đậu xanh sẽ không thấm ướt nước. 
• Đậu hấp chín để nguội rồi cho vào máy xay, xay thành bột mịn là được. 

2.2.2.3. Phi hành tím 

• Củ hành bóc vỏ, rửa sạch và cắt từng lát mỏng. 
• Rải đều hành vừa cắt lên rổ, đem phơi nắng khoảng 1 tiếng cho hành hơi héo, khô nước. 
• Bắt chảo dầu lên bếp, dầu nóng cho hành tím đã phơi vào. 
• Hành phi thơm và vàng vớt ra để ráo, dầu phi cho vào chén, để nguội. 

2.2.2.4. Nấu xôi vò đậu xanh 

• Nếp ngâm xong rửa 1 – 2 lần cho sạch, để vào rổ cho ráo nước. 
• Trộn nếp với ½ muỗng cà phê muối và ⅔ lượng đậu xanh xay mịn vào, trộn cho thật đều, đậu bám vào từng hạt nếp. 
• Cho nếp vào xửng, hấp tương tự như đậu xanh đến khi hạt nếp chuyển màu trong, mềm là đã chín. 

2.2.2.5. Trộn xôi vò hành phi giòn 

• Xôi hấp chín cho ra mâm và trộn lượng đậu xanh xay còn lại với 2 muỗng dầu phi hành vào. 
• Đeo bao tay rồi xới, vò cho đậu bám đều hết vào từng hạt nếp, xôi tơi không bị dính cục là được. 
• Rải 1 ít hành phi vào trộn đều là hoàn thành xôi vò hành phi. 

Thành phẩm: Xới xôi ra đĩa hoặc lá chuối, rải ít hành phi khô lên mặt để trang trí cho món ăn kích thích và đẹp mặt hơn là xong.  Với cách nấu xôi vò hành phi này, xôi sẽ có màu vàng bóng bẩy, xôi có vị béo nhè nhè và vị bùi thơm đậu xanh, ngon khó cưỡng. 

3. Cách chọn nguyên liệu để nấu xôi vò ngon

Muốn có đĩa xôi dẻo thơm thì nguyên liệu là yếu tố cực kỳ quan trọng. Tham khảo cách chọn nguyên liệu nấu xôi vò ngay sau đây.

Xem thêm: Cách làm món Chè Khúc Bạch

3.1. Chọn gạo nếp nấu xôi vò

Có bí kíp mà mọi người thường áp dụng để chọn được gạo nếp ngon là:

• Ưu tiên chọn gạo hạt to, tròn và kích thước của các hạt đều nhau.
• Hạt gạo nếp màu trắng đục, lành lặn, không bị gãy.
• Nếm thử hạt gạo nếu thấy gạo ngọt và thơm, không xuất hiện mùi lạ là được.

Hiện nay, trên thị trường có bán nhiều loại gạo nếp khác nhau như:

• Gạo nếp cái hoa vàng có hạt tròn dẹp không quá to mẩy và nó khác với các loại gạo thường, hạt nếp cái hoa vàng màu ngả vàng, sậm, khi nhấn thử sẽ thấy có mùi sữa nếp.
• Loại gạo nếp ngỗng hạt to dài thoạt nhìn gần giống với quả trứng ngỗng nhỏ. Loại gạo này có màu trắng sữa và mùi thơm nhẹ.
• Gạo nếp nhung hạt to tròn, quan sát sẽ thấy gạo này có màu trắng đục thay vì trắng ngà như nếp cái hoa vàng. Khi nấu xôi, gạo nếp nhung sẽ cho ra thành phẩm cực kỳ thơm và dẻo. Đây là loại gạo nếp được xuất khẩu ra nhiều quốc gia trên thế giới
• Gạo nếp cẩm màu sẫm hẳn so với hạt gạo thông thường. Hạt gạo dài, khi nấu xôi có mùi khá thơm.

Tùy vào sở thích bạn có thể chọn loại nếp phù hợp. Tuy nhiên, theo cách nấu xôi vò ngon truyền thống bạn nên chọn gạo nếp cái hoa vàng hoặc gạo nếp nhung là tốt nhất.

3.2. Chọn đậu xanh ngon

Tương tự như gạo nếp, khi chọn đậu xanh bạn nên dựa vào việc quan sát và cảm nhận hương vị của nguyên liệu: 

• Màu sắc: Đỗ xanh ngon có màu xanh lục tươi (loại chưa bỏ vỏ) hoặc màu vàng rực rỡ (đậu xanh đã bỏ vỏ).
• Hình dáng: Nên chọn hạt có 2 đầu tròn và trơn bóng. Tránh mua loại đậu xanh móp méo hoặc trông lớp bỏ ngoài khô, nhăn nheo.
• Mùi hương: Bạn nên mua đậu xanh khi ngửi được hương thơm tự nhiên của đậu. Nếu thấy mùi ẩm mốc tuyệt đối đừng dùng kẻo hại sức khỏe. Và dù là đậu xanh hay gạo nếp bạn cũng nên mua tại các cửa hàng uy tín.

4. Cách nấu xôi ngon mềm mà không bị nhão 

Để hạt xôi nở căng tròn đẹp mắt, dẻo thơm ngoài chọn gạo ngon thì chị em nhất định phải nằm lòng bí quyết sau: 

4.1. Ngâm gạo 

Trước khi nấu, bạn nên ngâm gạo 5 – 8 tiếng. Khi ngâm, nên cho vài hạt muối như thế khi nấu lên xôi sẽ đậm vị hơn. Chú ý, không nên ngâm gạo thời gian quá ngắn vì như thế gạo sẽ khó nở được hết, hạt xôi cùng không mềm. Trường hợp ngâm lâu hơn 8 tiếng sẽ dễ khiến gạo bị chua, mùi nồng, khi nấu gạo bở không ngon. 

4.2. Dùng tay cho gạo vào nồi / xửng hấp 

Đa số chị em đều dùng thìa xúc / trực tiếp đổ gạo vào xửng hoặc nồi hấp. Tuy nhiên, cách nấu xôi ngon nhất lại chính là dùng tay. Việc bạn dùng tay bốc gạo vào xửng sẽ giúp hạt gạo được rải đều ra khắp bề mặt. Bạn nên dùng một chiếc khăn phủ bên ngoài của vung nồi hấp. Cách làm này giúp xôi mềm và không bị khô. 

4.3. Canh lửa, thời gian 

Muốn xôi ngon nhiệt độ phải ổn định và bạn nên để lửa vừa trong suốt thời gian hấp xôi. Tuyệt đối không điều chỉnh lửa quá nhỏ / quá to mà làm ảnh hưởng chất lượng của món ăn nhé. Ngoài ra, bạn chỉ nên hấp xôi trong khoảng từ 30 – 40 phút. Cứ mỗi 10 phút lại mở nắp lau đi phần hơi nước đọng lại ở trên vung một lần, bằng cách này sẽ không sợ xôi bị nhão nữa. 

Xem thêm: Bí quyết làm món đậu sốt cà chua

5.Mẹo nấu xôi vò vừa ngon, vừa nhanh

5 1. Nấu xôi vò bằng nồi cơm điện

Nếu nhà bạn không có nồi hấp có thể thực hiện nấu xôi vò với nồi cơm điện vẫn được, cách nấu rất đơn giản, chỉ cần làm đúng theo bước sau: 

• Bước 1: Đậu xanh sau khi thực hiện ngâm như cách nấu xôi trên, cho vào nồi cơm điện với ít nước xâm xấp mặt, bật chế độ “cook” – vừa nấu vừa khuấy để tránh đậu bị khét. Nấu đến khi đậu chín nhừ và không quá ướt nước là được. 
• Bước 2: Cho đậu ra máy xay / cối giã nhuyễn. 
• Bước 3: Trộn đều gạo nếp được ngâm theo các cách nấu xôi trên với đậu xanh nhuyễn cùng 1 muỗng muối cho vị đậm đà hơn. Cho hỗn hợp nếp vào nồi cơm điện, đổ nước vào gần xâm xấp mặt và bật chế độ “cook” nấu trong 20 phút.
• Bước 4: Nồi cơm bật nút và dùng đũa xới đều xôi lên, xới cho thật tơi thì đậy nắp, chờ thêm 10 phút để cho xôi ráo hơi nước, khô là được. 
• Bước 5: Cho ít nước mỡ gà hoặc dầu mè vào xôi, dùng đũa xới đều 1 lần nữa, đậy nắp thêm 10 phút ở chế độ “warm” là hoàn thành.

4.2. Bí quyết để xôi vò dẻo thơm và tơi ngon

Xem thêm: Cách nấu cháo gà thơm ngon

Để món xôi vò tơi, thơm và dẻo ngon khi nấu xôi bạn chú ý những điều sau: 

• Đậu xanh hay gạo nếp khi hấp cần chừa khoảng trống trên xửng để hơi nước được thoát ra, không bám vào mặt dưới xửng khiến xôi ngấm nước bị nhão. 
• Đậu xanh hay gạo nếp hấp có thể phủ lớp khăn lên trên xửng để hút hơi nước đọng trên nắp, không rơi vào nếp khiến xôi nhão. 
• Đậu xanh phải xay nhuyễn, tơi, khi trộn xôi mới tơi thành từng hạt được. 

6. Một số lưu ý khi nấu xôi vò 

• Các bạn nên chọn nguyên liệu ngon đảm bảo món xôi sẽ dẻo và thơm hơn: Bạn nên chọn gạo nếp hương / nếp cái hoa vàng, hạt gạo hơi tròn, màu trắng đục. Đỗ xanh bỏ vỏ, màu vàng nhạt, có hạt đều, không có mùi ẩm mốc và không có hạt lép.
• Trong quá trình hấp đỗ xanh và đồ xôi, thỉnh thoảng nên mở nắp và đảo đều để nguyên liệu chín đều, lưu ý không để quá lâu sẽ đọng hơi nước, món ăn sẽ nhão và ướt.
• Lượng muối, đường và dầu ăn nên nêm nếm vừa phải.

7. Các món ăn đi kèm với xôi vò 

Ngoài Bắc phổ biến món xôi vò ăn kèm với chè đỗ xanh hoặc chè bột sắn dây. Không khó để tìm thấy gánh hàng rong bán xôi chè dọc những góc phố cổ Hà Thành. Hương vị chè ngọt dịu, thơm mát quyện với vị dẻo hạt gạo nếp, thơm bùi đậu xanh, nơi góc phố nhỏ giữa tiết trời thu Hà Nội se se lạnh bởi thật dễ khiến nhiều người không khỏi nhớ nhung.

Người Sài Gòn hay chuộng những món ăn có vị ngọt và đậm đà nên thường chế biến xôi vò với nước cốt dừa, ăn kèm với giò, chả lụa hoặc gà quay và thêm chút hành phi thơm.

Vị béo ngậy của chả, hành phi cùng vị dẻo hạt xôi, quyện với nước cốt dừa đã góp phần tạo nên vẻ say đắm, đậm chất nhộn nhịp đặc trưng của đất Sài Thành.

8. Tổng kết 

Trên đây là hướng dẫn các cách nấu xôi vò dẻo thơm, vàng ươm từng hạt và là món ăn sáng rất tiện lợi nhưng cũng cung cấp đầy đủ dinh dưỡng dành cho gia đình. Bạn có thể lựa chọn phong cách nấu xôi tùy theo sở thích bản thân và các thành viên trong nhà, dù là theo cách nấu nào cũng đều cho món xôi ngậy bùi chắc chắn sẽ khiến bạn hài lòng. 

Nguồn: https://rubissdetox.vn/